Minsk je glavni i najveći grad Belorusije. Prema proceni iz 2012. u gradu je živelo 1.885.067 stanovnika. Minsk je ujedno i sedište Zajednice nezavisnih država. Nalazi se na nadmorskoj visini od 280,4 metara i prostire se na oko 305,47 km².
Geografija
Minsk se nalazi na jugoistočnoj padini brda Minsk. Zapadni delovi grada su najviše brdoviti.
Klima
Minsk ima topla leta (apsolutni maksimum od 34,6 °C), ali i izuzetno hladne zime (apsolutni minimum -39,1 °C). Najniža temperatura izmerena je 17. januara 1940. i iznosila je -40 °C, a najviša 29. jula 1936. godine (35 °C). Ovakva varirajuća temperatura rezultat je čestih magli koje se najčešće javljaju u jesen i u proleće. Padavine u toku godine iznose 690 mililitara po metru kvadratnom.
Istorija
Istorija Minska je puna ratova i razaranja, Minsk je bio razaran više od 10 puta. Tačno vreme osnivanja nam je nepoznato, iako se grad prvi puta spominje u letopisu iz 1067. godine u kojem se opisuju međusobni sukobi knezova tadašnje Kijevske Rusije. Iste je godine Minsk osvojila i spalila vojska kijevskog kneza Izjaslava i njegovih saveznika.
Prvobitni i najstariji naziv grada glasio je Menesk, Mjensk, Mensk. Poreklo imena je nejasno, a postavljeno je svega nekoliko teorija o poreklu uz postojeću legendu. Legenda kaže da je div zvan Menesk ili Mensk imao mlin na obalama reke nedaleko od grada. U svom mlinu je mleo kamenje iz kojeg je pekao hleb kojim je hranio svoje vojnike. Taj div je, prema legendi osnovao grad. Jedna grupa istoričara pak smatra da ime grada potiče od male reke Menke koja teče dvadesetak kilometara od današnjeg središta grada, dok drugi ime grada dovode u vezu sa starom slovenskom rečju “mjena” (srp. razmena – Mjensk mesto gde se odvija razmena), jer je grad ležao na raskrsnici trgovačkih puteva, a upravo se tu obavljala trgovina i razmena robe. Negde od XVII veka pod uticajem poljskog jezika reč Mensk se preoblikovala u sadašnji oblik Minsk.
Početkom XI veka, Minsk se kao jedan od gradova Velike litvanske kneževine pretvara u važno središte raznih zanata i trgovine. 1499. godine gradu je dodeljeno Magdeburško pravo – pravo srednjovekovnih gradova na samoupravu. Sredinom XVI veka u gradu se pojavljuju cehovi (udruženja srednjovekovnih zanatlija). Srednjovekovni građani Minska izvozili su drvo, smolu, vosak, gvožđe, staklo, krzno u zamenu za so, vino, začine, tkanine i razne metale.
Minsk je održavao trgovačke veze s mnogim gradovima Baltika, istočne i zapadne Evrope. U rusko-poljskom ratu 1654—1667. grad je pretrpeo velika razaranja. 1655. Minsk osvaja ruski car Aleksej, ali ga poljski kralj Jan Kazimir (1648—1668) ubrzo vraća pod svoju vlast. 1793. godine, Minsk ulazi u sastav carske Rusije kako je dogovoreno Drugom podelom Poljske i postaje središte istoimene gubernije. Ubrzo je ponovno razrušen (1812.) u napadu Napoleonove vojske na putu prema Moskvi.
Sredinom XIX veka grad se razvio u veliko industrijsko i saobraćajno središte. Na to je najviše uticala industrijska revolucija u Rusiji i brza izgradnja železnice. Do 1900. Minsk je železnicom bio povezan s glavnim središtima Rusije, Ukrajine, Poljske i današnjim pribaltičkim zemljama. Grad 1897. godine ima 91.494 stanovnika, od kojih trećinu čine Jevreji.
Kroz godine Prvog svetskog rata, Oktobarske revolucije 1917. i građanskog rata koji je usledio iza nje, vlast se neprestano menjala između boljševika, Nemaca i Poljaka. Od 1. januara 1919. godine Minsk je glavni grad BSSR (Beloruska Sovjetska Socijalistička Republika), a od 1922. nalazi se u sastavu Sovjetskog Saveza kako je dogovoreno mirom u Rigi. U razdoblju između dva svetska rata, stanovništvo Minska se gotovo udvostručilo, a broj industrijskih pogona povećao i do nekoliko puta.
1921. godine otvoren je Beloruski državni univerzitet i prva beloruska naučna biblioteka, a 1928. Akademija nauka BSSR. 1922. u sastavu univerziteta osnovana je i nacionalna i univerzitetska biblioteka koja je u tom trenutku bila najveća biblioteka u celoj državi. Nagli je ekonomski razvoj tražio što veći broj mladih školovanih stručnjaka u raznim delatnostima. To je i razlog otvaranja novih osnovnih, srednjih i stručnih škola, tehnikuma i fakulteta.
Već prvih dana nacističkog napada na SSSR u junu 1941., Minsk se našao na meti silovitog napada nemačkog ratnog vazduhoplovstva. Uprkos snažnom otporu Crvene armije, Nemci su zauzeli grad već šestog dana od početka operacije Barbarosa. U gradu je formiran Minški geto za Jevreje.
Za vreme trogodišnje okupacije Minska, nacisti su likvidirali više od 400.000 ljudi iz grada i okoline, a napuštajući ga, grad su ostavili, po ko zna koji put u svojoj istoriji, u ruševinama i pepelu. Crvena armija je ušla u Minsk 3. jula 1944. Taj datum se danas u Belorusiji slavi kao Dan nezavisnosti. Područje grada Minska je bilo i središte partizanskog pokreta otpora, što je i bio razlog dodeljivanja titule Grad heroj 1974. godine povodom 30. godišnjice oslobođenja. Tokom rata, grad je gotovo do temelja uništen (80% grada je bilo srušeno) i svega nekoliko istorijskih zdanja je preživelo razaranje. Većina crkava i hramova je uništeno u ratu, a u narednim godinama dosta ih je uništeno ili preuređeno po komunističkom nalogu. Zapravo, na teritoriji Sovjetskog Saveza od samog početka, sačuvani sakralni objekti, crkve, hramovi i samostani, bili su ili preuređeni i namenjeni nečem drugom, ili pretvoreni u muzeje.
Iza rata, grad je ponovno izgrađen i jedan je od najvažnijih središta Sovjetskog Saveza. Snažan industrijski centar (fabrika traktora, proizvodnja saobraćajnih sredstava (trolejbusi, autobusi), kamioni, tekstilna industrija, bicikli itd.). Raspadom Sovjetskog Saveza 1991., Minsk postaje glavni grad nezavisne Belorusije i središte Zajednice Nezavisnih Država (ZND).
Stanovništvo
U Minsku po najskorijim procenama živi 1.880.067 stanovnika. Od toga najviše Belorusa (79.3 %), zatim Rusa (15.7%), Ukrajinaca (2.4%), Poljaka (1.1%) i Jevreja (0.6%).
Trenutno ne postoji dovoljno pouzdanih podataka o verskoj pripadnosti u Minsku. Poznato je da u Minsku postoji oko 24 crkava i verskih objekata, dok se još 10 trenutno gradi ili obnavlja. Smatra se da u ovom gradu najviše preovlađuje pravoslavlje, ali ima i drugih religija.
Politika i administracija
Predsednik Belorusije je Aleksandar Lukašenko.
Administrativne podele grada
Grad Minsk se trenutno deli na 9 reona:
Centralni distrikt
Sovjetski distrikt
Prvomajski distrikt
Partizanski distrikt
Zavodski (Fabrički) distrikt
Lenjinski distrikt, *Moskovski distrikt
Frunzenski distrikt i *Oktobarski distrikt
Ekonomija
Minsk je ekonomski i industrijski centar Belorusije. Minsk je razvio industrijski i servisni sektor ne samo za potrebe grada, već i za potrebe čitave nacije što svedoči doprinos grada od 46% beloruskom budžetu. Najveći industrijski poslodavci su:
Minska fabrika traktora
Minska fabrika zamrzivača i frižidera
Minska automobilska industrija
Horizont (Fabrika foto-aparata)
Sport
Najbolje rezultate na polju sporta postigli su fudbaleri i hokejaši. U Minsku postoji više fudbalskih klubova od kojih su najpoznatiji FK Partizan Minsk, FK Dinamo Minsk i FK Minsk. Od hokejaških klubova to su HK Junost Minsk i HK Dinamo Minsk.
Mapa Minska
Dokumentarna reportaža o Minsku i Belorusiji (HRT)
HRT: NEPOZNATA BJELORUSIJA, dokumentarna reportaža Mire Aščića from Konfucije on Vimeo.